เรียนไทยได้จีน : นิทานสุภาษิตจีน (271) 成语故事 (二七一)

นิทานสุภาษิตจีนที่ “เรียนไทยได้จีน” จะนำเสนอในฉบับนี้คือ 坚壁清野/堅壁清野 jiān bì qīnɡ yě (เจียน ปี้ ชิง เหย่) โดย คำว่า 坚/堅jiān (เจียน) แปลว่าแข็งแกร่ง 壁 bì (ปี้) แปลว่า ผนัง กำแพง 清 qīnɡ (ชิง) แปลว่า ทำความสะอาด เก็บกวาดให้โล่งเตียน 野yě (เหย่) แปลว่า ทุ่ง ป่า เมื่อรวมกันแล้วหมายถึง กำแพงเมืองที่แข็งแกร่งป่าที่โล่งเตียน สร้างกำแพงให้แข็งแกร่ง แผ้วถางป่าให้โล่งเตียน หรือเสริมกำลังกำแพงให้แข็งแกร่ง และสะสางพื้นที่นอกกำแพงให้เรียบร้อย
ใช้อธิบายถึงการเตรียมความพร้อมในการรับมือข้าศึกที่จะมาโจมตี โดยการสร้างกำแพงเมืองให้ใหญ่โตแข็งแกร่ง และเก็บเกี่ยวผลผลิตทั้งหมดนอกกำแพงเมือง พร้อมทั้งกวาดต้อนผู้คนนอกกำแพงเมืองให้เข้ามาในเมืองให้หมด เมื่อยามศัตรูมาถึง ก็จะเก็บเกี่ยวอะไรไม่ได้เลยนอกกำแพงเมือง มาดูตัวอย่างจากนิทานสุภาษิตจีนนี้กัน
การเจรจาในเวทีการเมืองระหว่างประเทศนั้น แน่นอนว่าประเทศที่อ่อนแอกว่าย่อมจะเสียเปรียบประเทศที่เข้มแข็งกว่า ประเทศที่มีความเข้มแข็งทั้งด้านเศรษฐกิจ การเมือง การทหาร ย่อมมีบทบาทนำในการเจรจา ส่วนประเทศที่อ่อนแอกว่า หรือด้อยกว่า ย่อมไม่อาจที่จะพูดเสียงดังได้ แต่ในความเป็นจริงแล้ว หากนักเจรจามีความสามารถจริง บางทีการใช้ความอ่อนแอ ใช้ความด้อยกว่าให้เป็นประโยชน์ต่อการเจรจาได้เช่นกัน โดยมีกรณีตัวอย่างเช่น
หลังจากโจโฉนำกำลังทหารปราบกบฏโพกผ้าเหลืองแล้ว ก็ได้ยึดเมืองเหยี่ยนโจว 兖州 (Yǎnzhōu) (บริเวณมณฑลซานตงในปัจจุบัน) ไว้เป็นฐานของตน ด้วยความสำเร็จในขั้นแรกนี้ ทำให้โจโฉรู้สึกฮึกเหิม มีความมุ่งมั่นอย่างยิ่งที่จะรีบยกทัพไปยึดเมืองสวีโจว (ซีจิ๋ว) 徐州 (Xúzhōu) จากเล่าปี่ ซึ่งเมืองสวีโจวนี้ เล่าปี่เองก็เพิ่งได้รับการยกให้มาหมาดๆ การเมืองภายในจึงยังไม่มั่นคง โจโฉรู้จุดนี้ดีจึงได้ตัดสินในยึดเมืองนี้
ในตอนนี้มีที่ปรึกษาคนหนึ่งก้าวออกมาสนอคำแนะนำแก่โจโฉว่า “ท่านทำศึกมานาน ยังไม่มีที่ใดๆ เป็นฐานที่มั่นอันแข็งแกร่งเลย ท่านเพิ่งยึดเมืองเหยี่ยนโจวได้ การจัดการเมืองก็ยังไม่เรียบร้อยดี เช่นนี้แล้วท่านยังรีบร้อนจะยกทัพไปโจมตีเมืองสวีโจวอีก ถ้าหากว่าในยามที่ท่านยกทัพออกไปแล้ว เมืองอื่นที่รู้ข่าวก็ต้องอาศัยจังหวะที่กองทัพส่วนใหญ่ของท่านไม่อยู่เฝ้าเมือง แล้วแอบมาตีเอาเมืองนี้ พวกศัตรูคงเอาชนะได้อย่างง่ายดายเช่นกัน และหากท่านกังวลแล้วแบ่งกำลังออกเป็นสองส่วน ส่วนหนึ่งเฝ้าเมืองนี้ อีกส่วนหนึ่งยกไปตีเมืองสวีโจว เช่นนั้นแล้ว กองทัพของท่านก็จะน้อยลงครึ่งหนึ่ง ครั้นจะยกไปยึดเมืองสวีโจวนั้นคงไม่ง่าย
โจโฉได้ฟังก็ลังเลอยู่ในใจ โจโฉจึงพูดต่อไปว่า การทำศึกครั้งนี้ แม้ยกไปเพียงครึ่งเดียวก็คงพอ เพราะกองทัพไม่ต้องกังวลเรื่องเสบียงอาหาร ทหารทุกคนจึงมีความพร้อมในการรบได้เลยทุกคน เพราะตอนนี้เป็นช่วงฤดูเก็บเกี่ยว เสบียงอาหารก็ไปเก็บเกี่ยวเอาระหว่างทางได้อีก
ที่มาภาพ https://image.baidu.com/search
ทันใดนั้นเอง ก็มีข่าวส่วนหน้ารายงานมาว่า เล่าปี่ได้สั่งให้ประชาชนรีบเร่งเก็บผลผลิตทุกอย่างนอกกำแพงเมืองสวีโจว พร้อมทั้งกวาดต้อนผู้คนเข้าเมืองหมดสิ้น เมื่อข่าวเป็นเช่นนี้แล้ว โจโฉจึงคิดว่าการยกทัพไป ก็จะพบแต่ความว่างเปล่านอกกำแพงเมือง ครั้นจะบุกฝ่าเข้าเมือง กำแพงเมืองสวีโจวก็สูงใหญ่ และแข็งแกร่งยิ่ง เช่นนี้แล้ว ไม่เกินสิบวัน กองทัพของเขาก็คงจะขาดเสบียง ขาดกำลังใจ และพ่ายแพ้กลับมาเป็นแน่แท้
เมื่อคิดได้เช่นนั้นจึงเลิกล้มความตั้งใจเดิมเสีย และหันมาสร้างเมืองสร้างฐานของตนให้เป็นปึกแผ่นก่อน นี่จึงเป็นที่มาของคำว่ากำแพงเมืองแข็งแกร่ง นอกกำแพงว่างเปล่า ก็ยังสามารถถอยทัพข้าศึกได้
ข้อคิดจากประโยคสุภาษิตนี้
成语比喻:加强工事,将野外的粮食作物收藏起来,把人民全部迁入城内。使敌人深入后增加困难,无所获取。
成語比喻:加強工事,將野外的糧食作物收藏起來,把人民全部遷入城內。使敵人深入後增加睏難,無所獲取。
Chénɡyǔ bǐyù:Jiāqiánɡ ɡōnɡshì,jiānɡ yěwài de liánɡshí zuòwù shōucánɡ qǐlái,bǎ rénmín quánbù qiān rù chénɡ nèi. Shǐ dírén shēnrù hòu zēnɡjiā kùnnán,wú suǒ huòqǔ.
เฉิงยหวี่ ปี่ยวี่: เจียเฉียง กงฉื้อ, เจียง เหย่ไว้ เตอะ เหลียงฉือ จั้วอู้ โฌวฉาง ฉี่ไหล, ป่า เหรินหมิน เฉวียนปู้ เชียน รู่ เฉิงเน่ย. ฉือ ตี๋เหริน เฌินรู่ โห้ว เจิงเจีย คุ้นหนาน, อู๋ สั่ว ฮั่วชวี่
สุภาษิตเปรียบว่า เสริมความแข็งแกร่งให้กับป้อมปราการ รวบรวมพืชพรรณธัญหารเก็บซ่อนไว้ และโยกย้ายผู้คนทั้งหมดเข้ามาในเมือง เพิ่มความยากลำบากให้กับศัตรูที่บุกรุกเข้ามาจนไม่ได้อะไรติดมือเลย
ประโยคตัวอย่างที่ใช้สำนวนสุภาษิตนี้ เช่น
面对敌人的优势军力,不许出战,要采取坚壁清野的作战策略,必能达到牵制敌军的作用。
面對敵人的優勢軍力,不許出戰,要採取堅壁清野的作戰策略,必能達到牽制敵軍的作用。
Miàn duì dírén de yōushì jūnlì, bùxǔ chūzhàn, yào cǎiqǔ jiānbìqīnɡyě de zuòzhàn cèlüè, bì nénɡ dádào qiānzhì dí jūn de zuòyònɡ.
เมี่ยน ตุ้ย ตี๋เหริน เตอะ โยวฉื้อ จวินลี่, ปู้สวี่ ชูจ้าน, เหย้า ไฉฉวี่ เจียนปี้ชิงเหย่ เตอะ จั้วจ้าน เช่อเลว่, ปี้ เหนิง ต๋าต้าว เชียนจื้อ ตี๋ จวิน เตอะ จั้วโย่ง
เมื่อยามเผชิญกับศัตรูที่มีความเหนือกว่า ก็ไม่ควรที่จะกระโจนเข้าสู่สนามรบโดยตรง จำเป็นต้องใช้กลยุทธ์ตั้งรับ โดยเสริมกำลังกำแพงให้แข็งแกร่ง และเคลียร์พื้นนอกกำแพงให้เรียบร้อย ซึ่งจะสามารถรบยืดเยื้อกับศัตรูได้อย่างแน่นอน
แนะนำข่าวการศึกษา อ่านเพิ่มเติมคลิ๊กเลย : จี้คณบดีรัฐศาสตร์ จุฬาฯ ทบทวนมาตรการ หลังโควิดระบาดในชั้นเรียน อ.ติดเชื้อ นิสิตป่วยตาม